
Talrijke wetenschappers beschrijven de werkelijkheid heden ten dage bij voorkeur als causaal en de mens 'als een zeer geavanceerde computer'. Hun determinisme ziet zelfs het complete universum als een gesloten systeem, alles draait om causaliteit. If this, than that.. In werkelijkheid zit de kosmos echter heel anders in elkaar en de ganse schepping ontwikkelt zich vaak volkomen irrationeel . De mens, als resultante van diezelfde schepping, is daarom wezenlijk absurdistisch (vergelijk dit ook eens met iets als dromen).
Oneindige reeksen van evolutionaire mogelijkheden/levensvormen zijn reeds contingent gepasseerd. Die zijn volstrekt toevallig en willekeurig ontstaan en vaak ook weer verdwenen. Er bestaat blijkbaar een gigantisch reservoir van contingentie, een zee van toeval, een oceaan, waar de vrije wil al vele miljoenen jaren uit kan putten, tot in het oneindige. Er zijn tal van evolutionaire ontwikkelingen te benoemen, die voort komen uit een vrije keuze voor scenario, a,b,c,d, of ....etc. Wij hebben bijv. miljoenen spermatazoiden, terwijl we er maar eentje nodig hebben in verband met onze voortplanting. Niet bepaald een logische gang van zaken..De oerkracht van de vrije wil is kortom de eigenlijke scheppingskracht, de motor van het heelal: creativiteit is het sleutelwoord, er ontstaat steeds weer iets nieuws, iets onverwachts. Het onverwachte is de sleutel van de deur die opent naar onze oorsprong. De dino is helaas uitgestorven, de mens (nog) niet. Ik focus nu verder op 'de mens', die op zijn beurt scheppende krachten bezit.
Kunst als laboratorium voor creativiteit
Wanneer de filosofie op zoek wil gaan naar bewijzen voor een vrije wil, zal je alle mogelijke wetenschappelijke (recente) resultaten, maar ook allerlei andere vaak nog onverklaarbare fenomenen die zich in de werkelijkheid voordoen, bijv. in de Kunst, erin mogen - nee zelfs moeten betrekken. Grote Kunst dwingt altijd diep respect af, omdat er iets gemaakt is dat onuitspreekbaar in relatie staat met onze oorsprong. Die oorsprong definieer ik als vrijheid, creatie. Kunst drukt ons op het mysterie van ons bestaan, als in een labyrint. Er zijn tal van mogelijkheden, of tal van doodlopende wegen. Kiezen, proberen, experimenteren. Raadselachtigheid is wat mij betreft hierbij het sleutelwoord. Zoeken naar onze oorsprong, is altijd zoeken naar het onverwachte.
Weet-werkelijkheid
Als je nu kunst vergelijkt met wetenschap is het beslist zo dat wetenschap hiërarchisch een treetje hoger staat dan kunst. Dat is echter de ivoren toren van de wetenschapper! Ons wetenschappelijk denken is geatomiseerd, want uitsluitend deterministisch gedefinieerd. Er zijn tal van wetenschappelijke verschijnselen die niet logisch verklaarbaar zijn. Daarop diep ingaan, zonder meteen af te haken is 'de kunst', de wetenschap beperkt zich over het algemeen veel teveel tot wat (materieel) bewijsbaar wordt geacht, maar daarmee sluit men heel wat van de fenomenen van de werkelijkheid uit. Daarom deugt de wetenschappelijke grondhouding mijns inziens niet!
Echter, ook de kunst speelt zich maar al te vaak af in een reservaat, terwijl beiden van een zulk immanent belang zijn voor werkelijke kennis omtrent onze oorsprong. Ook de kunst bevindt zich in een veel te marginale positie, de museale reservaten, en is tot vrije tijds speeltje geworden van de kleine club bevoorrechten, een elite, die in een dure gesubsidieerde zandbak met de vormpjes commercieel o zo kunstige taartjes mag bakken. Ware kunst zoekt naar de oorsprong van de werkelijkheid, en maakt daarbij gebruik van de nieuwste wetenschappelijke resultaten. Om tot weet-werkelijkheid te komen, zullen wetenschappers en kunstenaars bij elkaar te rade dienen te gaan, en vice versa ontstaat zo eindelijk meer speelruimte voor het onverwachte, met hopelijk meer zicht op onze oorsprong.
Meer over dit onderwerp in dit boek:
De Vrije Wil en de Hongerstaker
De Vrije Wil en de Hongerstaker
Pleidooi voor een moderne metafysica
Tegenwoordig denken we door de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen dat echt alles gedetermineerd is. Velen beschrijven de werkelijkheid als causaal en de mens ‘als een zeer geavanceerde computer’. Er zijn altijd al discussies geweest over het bestaan van de vrije wil. Die is ook maar wat moeilijk filosofisch te bewijzen. De auteur wijst op contingentie als het sleutelbegrip voor het bewijs van het bestaan van een vrije wil. Het toeval speelt een hoofdrol in de kosmos. Creativiteit is het sleutelwoord, er ontstaat steeds weer iets nieuws, iets onverwachts. De oerkracht van de vrije wil is de eigenlijke scheppingskracht, de motor van het heelal. Weemhoff gaat met name ‘voor de mens’, die ook scheppende krachten bezit. Behalve de wetenschap, dwingt grote kunst altijd diep respect af omdat er iets gemaakt is dat onuitspreekbaar in relatie staat met onze oorsprong. De wetenschappelijke nieuwsgierigheid naar hoe de wereld in elkaar steekt zal altijd blijven, laten we daarnaast het denkraam, het werkveld van die nieuwsgierigheid, bij voorkeur maar zo ruim mogelijk kiezen..
Naast zijn bezigheden als acteur studeerde Weemhoff in de jaren '80 tevens enkele jaren filosofie aan de UvA.Het blad Filosofie Magazine interviewde hem als Filosoof van de Dood, waarin hij zijn levensfilosofie uiteenzette. 'Filosofie van de Dood, da’s pas leven!' aldus zijn montere motto. Als auteur schreef Weemhoff tal van teksten: romans, korte verhalen, novellen, kinderboek, dichtbundels, toneelstukken, filmscenario’s, wetenschappelijk werk, essays. Partout is overal.
Binding : Paperback
Distributievorm : Boek (print, druk)
Formaat : 148mm x 210mm
Aantal pagina's : 64
Uitgeverij : Partout
ISBN : 9789464433586
Datum publicatie : 03-2022
Reactie plaatsen
Reacties