Meymering 5: pesticiden

Gepubliceerd op 27 september 2025 om 19:47

Ik volg met argusogen de Franse politiek, onder andere waar het gaat om wetgeving tegen pesticiden en andere zeer gevaarlijke producten voor mens en dier. Het is natuurlijk niet alleen een Frans probleem. Ik ben lid van de organisatie Pollinis die zich met name inzet voor het behoud van de bijenpopulaties. Omdat er weer van alles te doen is rond nieuwe Franse wetgeving op dit punt, dacht ik weer aan Henk en Maria aan wie ik vorig jaar een van mijn Meymeringen heb gewijd. Inderdaad, ‘Meymeringen’, een woord waarin mijn Franse woonplaats Mey is verwerkt en waar ook heel wat over te mijmeren valt.

 

Hier is de geschiedenis van Henk en Maria:

 

Henk en Maria

Deze Meymering is een echte mijmering, en om precies te zijn een In Memoriam. 

Alweer meer dan tien jaar geleden, ik was nog druk doende als tolk en vertaalster, kwamen Henk en Maria me vragen of ik vertaalwerk voor ze wilde doen. Een bijzonder aardig stel Nederlandstaligen met twee puberkinderen dat zich in Frankrijk had gevestigd en na de nodige wachttijd de Franse nationaliteit wilde verkrijgen. Henk, veehouder in Frankrijk, en Maria, met een ingenieursdiploma op zak, elders werkzaam. Henk met de kinderen in hun kleine Franse dorpje en Maria maar één weekeinde per veertien dagen met man en kinderen verenigd. 

 

Het is een hele toer om de Franse nationaliteit te krijgen. Mijn aandeel daarin was het vertalen van alle huwelijks- en geboorte-aktes, niet alleen van het jonge stel en hun kinderen, maar van de twee generaties voor hen, waar nodig aangevuld met overlijdensaktes. In de loop van deze werkzaamheden zagen we elkaar een paar keer bij ons thuis en ontstond er een hartelijke band. Nadat alle vertaalwerk was gedaan en Henk en Maria een soort examen hadden afgelegd waarbij hun kennis van de Franse taal en cultuur werd getest, ging hun wens in vervulling. Ze werden Fransen! Maria maakte van de gelegenheid gebruik haar eerste voornaam te verfransen en werd Marie.

 

Tot zover ging alles goed. Het gezin had een mooi huis even buiten het dorp laten bouwen en Henk was gelukkig met zijn bedrijf. Een aantal jaren geleden besloot Marie haar baan op te geven om bij haar gezin te kunnen blijven en de veehouderij samen met Henk te runnen. Totdat zich bij Henk een multipel myeloom, beenmergkanker, openbaarde. Marie schreef mij begin februari 2022: 

 

‘Intussen wordt de ziekte door de Caisse accidents* erkend als beroepsziekte. (Verband kanker met phytosanitaire producten). Nooit gedacht dat ons lot plots zo zou keren. We waren vorig jaar bezig met een project om de hele veestapel om te schakelen van koeien naar geiten. We hadden de toestemming en normaal ook subsidies kunnen krijgen maar omdat de timing scherp was en er echt niets mocht misgaan, hebben we alles afgeblazen.’

 

In datzelfde jaar 2022 verscheen de Franse film ‘Goliath’ in de bioscopen. Yves en ik hebben hem gezien en Marie er niet attent op durven maken. Dit is wat erover in de pers verscheen op 17/03/2022: 

‘Goliath’: Een duistere thriller die licht werpt op de pesticidenbusiness

 

Terwijl er vandaag de dag nog steeds gedebatteerd wordt over glyfosaat en andere gevaarlijke pesticiden, werpt de film ‘Goliath’ een licht op de vuile streken van lobbyisten en hun macht in de politiek en de media.

 

Henk is slachtoffer geworden van de macht van fabrikanten en lobbyisten van pesticiden. Daar komt bij dat het gebied waar Henk en Marie wonen, hoort tot de streken in Frankrijk waar het gebruik van pesticiden het hoogst is.

* De Caisse d’Assurances-Accidents Agricoles is een ruime, met de WAO te vergelijken voorziening voor zelfstandige landbouwers en veetelers.

Heeft Frankrijk wel iets ondernomen tegen deze machtige bedrijven en de overconsumptie van pesticiden? Ja en nee... Het volgende is erover te vinden in een artikel over het zogeheten Ecophyto-plan van het ministerie van landbouw:

 

‘Geen algemene daling in 2020 ten opzichte van 2008...’

Na twaalf jaar en twee herzieningen van het Ecophyto-plan ligt het totale aantal hectaren dat met pesticiden wordt behandeld nog steeds 10% hoger dan in 2008 en is er geen neerwaartse trend te bespeuren. De Ecophyto-plannen hebben in totaal 700 miljoen euro gekost.

Nee, inderdaad, geen neerwaartse trend en vraag je je af waarom niet? De maatregelen in het kader van al die plannen zijn eerder te beschouwen als aanbevelingen; er is geen enkele dwang of sanctie aan verbonden. Het multipel myeloom wordt weliswaar erkend als beroepsziekte en er wordt veel geld uitgegeven aan financiële en andere bijstand aan de slachtoffers en hun gezinnen, maar echt serieuze maatregelen om al die ellende te voorkomen, worden niet getroffen.

 

Henk werd alsmaar zieker. Naast de het multipel myeloom kreeg hij hersentumoren. Na alle denkbare en mogelijke onderzoeken en behandelingen met een bewonderenswaardige kalmte te hebben ondergaan, heeft deze innemende man het eind september van dit jaar op moeten geven. Afgelopen zomer zijn Marie en Henk nog bij ons op bezoek geweest, het laatste bezoek dat hij heeft kunnen afleggen.

 

Yves en ik zijn naar de begrafenisplechtigheid geweest. De voor het kleine dorpje veel te grote kerk barstte uit zijn voegen; tot de laatste plaats bezet. Een groot deel van de dorpsbewoners en collega’s van Henk, en heel wat van ver gekomen familie en vrienden gaven acte de présence. Zelden heb ik zoveel, zo sombere gezichten bij elkaar gezien. Heel wat mensen zullen zich hebben afgevraagd of zij misschien de volgende waren.

 

Het gezin van Marie en Henk kan verder. Gelukkig heeft Marie intussen de nodige ervaring. Zoon Adriaan heeft de middelbare landbouwschool doorlopen en dochter Ellen is al een heel eind gevorderd met haar studie veeartsenij. Adriaan had zijn vader al een tijdlang bijgestaan en heeft nu het bedrijf samen met zijn moeder kunnen voortzetten.

 

Frankrijk, Europa en de rest van de wereld kunnen niet verder. 

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.